Weekend na Pogórzu Rożnowskim
Wycieczka samochodowa połączona ze spacerami
Piątek po południu – dojazd do Ciężkowic
Naturalnym początkiem poznawania uroków tej okolicy jest spacer po Skamieniałym Mieście. Owiana legendami atrakcja przyciąga rosnące każdego roku rzesze turystów. Przejście ścieżką spacerową przez rezerwat pełen skalnych baszt i wieżyc – oraz odwiedzenie malowniczego Wąwozu Czarownic i jaru Wodospad po przeciwnej stronie wzniesienia zajmie około dwóch i pół godziny.
Przed wieczorem warto jeszcze przespacerować się wokół ciężkowickiego rynku, do którego drogę wskaże wysoka wieża kościoła św. Andrzeja.
Ozdobą rynku jest niewielki XIX-wieczny ratusz oraz zachowane parterowe domy podcieniowe, tak charakterystyczne dla dawnej zabudowy pogórzańskich miasteczek. Po spacerze można zjeść kolację w restauracji Galicja mieszczącej się w podziemiach ratusza.
Nocleg w Dworze Paderewskiego w Kąśnej Dolnej (tel. 14 651 02 08) pozwoli na zachowanie klimatu tego popołudnia. Klasycystyczny dwór otoczony jest zabytkowym parkiem. Wielki pianista właśnie tu w Kąśnej na przełomie wieku XIX i XX, próbował urządzić swój polski dom, do którego mógł wracać po wielomiesięcznych trasach koncertowych na wszystkich kontynentach.
Sobota przed południem
Śniadanie można przygotować we własnym zakresie w kuchni dworu – lub zjeść w niedalekim Zajeździe „Relax” w Ciężkowicach, tel. 14 65 10 280.
Wnętrza Dworu Paderewskiego udostępnione są do zwiedzania od godziny 10-tej. Pokojom przywrócono wygląd, jaki posiadały za czasów Paderewskiego. Są też oczywiście sale koncertowe.
Układ geograficzny tej części Pogórza najszybciej poznać można oglądając go w dalekiej otwartej perspektywie z tarasu wieży widokowej nad Bruśnikiem. Obserwację ułatwiają lunety, a rozpoznanie miejsc i wzniesień – dokładnie opisane fotopanoramy.
Aby dojechać w to miejsce, należy wyjechać z Dworu Paderewskiego w stronę Ciężkowic i objeżdżając jego dawne zabudowania gospodarcze z czerwonym kominem gorzelni skręcić w wąską dróżkę asfaltową prowadzącą skrajem doliny Białej wzdłuż toru kolejowego. Na pierwszym skrzyżowaniu skręcić ponownie w prawo przez przejazd kolejowy, w drogę wijącą się ponad cztery kilometry grzbietem. Wieży nie można przeoczyć.
Dalej trasa prowadzi przez bliski już Bruśnik z zabytkowym kościołem i w prawo w dół do Siekierczyny, gdzie skręca w lewo. Na końcu wsi drogowskaz pokazuje kierunek do Jamnej – znowu w górę, na kolejny grzbiet. Krajobrazy stają się coraz bardziej górzyste, a pola przedzielone są pasami lasów. Na szczycie wzniesienia skręt w lewo i dłuższy dojazd grzbietem do Jamnej, gdzie wysoko ponad las wznosi się strzelista wieża niewielkiego kościoła.
Jamna to miejsce szczególne, górujące nad rozległą okolicą Pogórza. Tu zbiegają się niemal wszystkie jego szlaki turystyczne. Jest to też miejsce naznaczone historią. We wrześniu 1944 r. bronił się tutaj, otoczony przez Niemców, batalion piechoty AK „Barbara”. Partyzanci wyrwali się z okrążenia niemal bez strat, ale wieś została spalona, a wielu mieszkańców zamordowanych.
Współcześnie, malowniczo położona Jamna stała się ośrodkiem Dominikańskiego Duszpasterstwa Akademickiego.
Sobota po południu
Po obiedzie w Bacówce Jamna (tel. 14 665 41 18) czas na dłuższy spacer do Bukowca. Polnymi i leśnymi drogami prowadzą znaki szlaku zielonego. Rezerwat Diable Skały w Bukowcu to drugie, po Skamieniałym Mieście większe nagromadzenie bloków skalnych piaskowca ciężkowickiego, pomiędzy którymi prowadzi w pętli ścieżka przyrodnicza.
Na wzgórzu obok rezerwatu stoi drewniany kościół – przebudowana dawna cerkiew przeniesiona tu z Beskidu Niskiego.
Ścieżka przyrodnicza prowadzi na dno doliny potoku Paleśniczanka. Drogą leśną nad potokiem dojść można do asfaltowej dróżki wspinającej się stromo na wzniesienie Jamnej i żółtym szlakiem powrócić do Bacówki na kolację i nocleg.
Niedziela
Po śniadaniu w Bacówce warto wyposażyć się w suchy prowiant, ponieważ na obiad dotrzeć można dopiero po południu – na przykład w Tuchowie albo Zakliczynie.
Dróżką poznaną poprzedniego dnia zjechać należy z Jamnej w dolinę Paleśniczanki i skierować się do Paleśnicy, gdzie warto się zatrzymać, by obejrzeć cmentarz wojenny nr 295 z roku 1915 oraz piękny murowany kościół pw. św. Justyny z początku XIX wieku.
Miejscowość ma średniowieczny rodowód, a legenda mówi, że tu wykute zostały miecze polskich rycerzy walczących pod Grunwaldem. Śladem dawnego hutnictwa nad Paleśniczanką jest zachowany fragment wału ziemnego tamy spiętrzającej wodę dla koła wodnego kuźnicy, w której przetopiona wcześniej w dymarkach ruda wykuwana była na żelazo. Surowiec zwożono z niedalekiej Rudy Kameralnej.
Spod kościoła w Paleśnicy trasa wycieczki kieruje się na wschód dróżką z drogowskazem „Olszowa 1”. Po lewej stronie, ku północy wznoszą się łagodnie zbocza masywu Styru, natomiast po prawej wyrasta zalesiona kopuła Rosulca. Droga wznosząc się, osiąga dział wód pomiędzy Olszową a Jastrzębią. Przez przysiółek Nowy Świat podąża krętym grzbietem ponad wąskimi parowami do przysiółka Zbęk, gdzie zaczyna się dolina Jastrzębianki, spływającej w Kąśnej Dolnej do rzeki Białej. Na skrzyżowaniu ze sklepem i barem należy skręcić w prawo.
Po przejechaniu przez Jastrzębią jednego kilometra za budynkiem szkoły skręca się w lewo, w asfaltową dróżkę wspinającą się wśród pól na zbocze wzniesienia Budzyń. Dociera ona do drogi poprzecznej, okrążającej Budzyń oraz Suchą Górę od południa. Po skręcie w prawo warto zatrzymać się i przyjrzeć panoramie pogórza przy tablicy ze zdjęciem i objaśnieniami miejsc na linii horyzontu.
Ta panorama towarzyszy dalszej jeździe aż do przysiółka Sochówka, gdzie przy sklepie i wiacie turystycznej znaki kierują w lewo do Ośrodka Edukacji Ekologicznej Polichty prowadzonego przez Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego, tel. 14 627 42 72.
Stąd pieszo dociera się do niewielkiej kotliny, w której znajduje się Ośrodek. Jego piękną okolicę pozwalają zwiedzać ścieżki spacerowe.
Ścieżka „Polichty – Sucha Góra” (1,7 km) to blisko godzinny spacer po lesie, podczas którego poznawać można różnorodną przyrodę okolicy. Jedną z atrakcji tej trasy jest śródleśny staw z pomostem obserwacyjnym.
Ścieżka „Pod Kurhan” (3 km). Na spacer trzeba zarezerwować około półtorej godziny. Atrakcją tej ścieżki są źródła siarczkowe, a także malowniczo położony „kurhan” na Suchej Górze – mogiła partyzancka.
Ścieżka „Na Budzyń” (5,5 km). Głównym atutem tego najdłuższego, blisko dwugodzinnego, spaceru są walory krajobrazowe.
Droga powrotna z Policht prowadzi do Gromnika. Interesujący jest tutejszy zabytkowy kościół, a także dwór w parku i cmentarze wojenne.