W ten sposób, po terrorze, zachętach materialnych do gry wchodziła miękka siła, jaką imperium osmańskie promieniowało na podbite narody — kultura islamu. Tolerancja religijna, a także specyficzny sposób życia, oparty na małych społecznościach lokalnych.
Mieszkańcami powstającego miasta stawali się w większości ludzie pochodzący z bliższych i dalszych wiosek bośniackich, przyzwyczajeni do życia w małych gromadach sąsiedzkich — zadrugach. Sarajewskie mahale wyrastające na wzgórzach zapewniały podobny, wiejski styl życia; składały się na ogół z grupy około 40 domostw otaczających niewielki meczet, przy którym zlokalizowane było obowiązkowe ujęcie wody.
Mogła być też piekarnia, a przy meczecie szkółka. Domostwa i ich wysokie ogrodzenia tworzyły pierzeje przy wąskich i krętych uliczkach, dostosowanych do topografii terenu, mając na tyłach tereny zielone: poletka, sady, ogrody.
Sąsiedzi mieli możliwość kontaktowania się ze sobą poprzez furtki w ogrodzeniach dzielących posesje, bez wychodzenia na uliczki. Własne pieczywo, własne owoce i warzywa, własne miejsce modlitwy, ostatecznie miejsce wiecznego spoczynku na tyłach meczetu.
Do pracy w warsztatach, sklepach, kantorach bazaru - do kwadransa na piechotę. Kto by dziś nie marzył o tak wygodnym życiu blisko natury, na zielonych wzniesieniach wśród gór? Work-life balance, sustainability!
Preferowany model życia klasy średniej: miasta-ogrody! Nie ma się co dziwić zatem, że już w trzeciej dekadzie XVI wieku większość mieszkańców rozbudowującego się Sarajewa stanowili muzułmanie — bośniaccy Słowianie.
Nie tylko ci, słabo związani wcześniej z chrześcijaństwem poprzez Kościół Bośniacki, ale także byli prawosławni Serbowie. Nie było żadnego przymusu, w cesarstwie osmańskim wszystkie monoteistyczne religie miały zapewnioną ochronę, ale dopiero akceptacja islamu dawała pełnię praw poddanym cesarza.
Dla ambitnych; żądnych władzy i bogactwa nie było więc alternatywy — dlaczego jednak na islam przechodzili tak chętnie zwykli zjadacze chleba? Może naprawdę styl życia był tego wart — szczególnie w Sarajewie.